Wat is een hamburger?

De hamburger (spreek uit: ‘HÈHM-bur-gur’) is officieel, aldus onze Van Dale, een (broodje met een) schijf gebraden gehakt. Een waarachtige maar karige omschrijving, want het zijn juist de extra’s, die bij de hamburger zitten, die het broodje zo lekker en geliefd maken. Op zijn minst bevat een heuse hamburger een blaadje sla, wat ketchup en een plakje augurk, en op zijn meest… Eigenlijk is er geen op zijn meest: er worden wekelijks, zo niet dagelijks nieuwe varianten hamburger bedacht, de een nog groter en luxer dan de ander. Van barbecuefans tot fastfoodketens en zelfs toprestaurants, iedereen doet mee aan de hamburgertrend.

Hoewel we al sinds mensenheugenis gemalen vlees tot burgertjes vormen, begon de geschiedenis van de burger pas echt in Hamburg, Duitsland – in het verleden een belangrijke havenstad. De Hamburgers (bewoners van Hamburg) waren dol op gekruid gehakt in de vorm van een platte schijf. Tijdens de grote emigratiegolf van de negentiende eeuw namen ze hun ‘hamburger steak’ mee naar de Nieuwe Wereld. Restaurants in het havengebied van New York zetten het gerecht al gauw op hun kaart om zo de vele Duitse immigranten naar binnen te lokken.

Aan het eind van de negentiende eeuw ontstonden aan de Amerikaanse oostkust de ‘lunchwagons’. Oude transportwagens werden omgebouwd tot mobiele restaurants die goedkope homemade maaltijden aanboden aan immigranten die van hun werk kwamen. De uitbaters van de lunchwagons kwamen op het idee de hamburger steak in een broodje te stoppen. Men noemde het de hamburger sandwich. Binnen een halve eeuw was het het bekendste broodje van Amerika geworden.